Iranian Journal of hand woven carpet
نشریه علمی گلجام
goljaam
Art & Architecture
http://goljaam.icsa.ir
1
admin
2008-2738
2588-7351
10.18869/acadpub.goljaam
14
13
fa
jalali
1390
12
1
gregorian
2012
3
1
7
20
online
1
fulltext
fa
نقشمایه طاووس در دستبافتههای گلیمی اقوام شاهسون و قشقایی
Peacock Motifs on Hand-woven Kilims of Qashqai and Shahsavan Tribes
طرح و نقشه
علمی - پژوهشي
Research
<div style="text-align: justify;">نقشمایه طاووس یکی از برجستهترین نگارههای جانوری است که بهصورت انتزاعی و هندسی در گلیمبافتههای عشایری بهویژه اقوام شاهسون و قشقایی بهوفور دیده میشود. تنوع نقش این پرنده در دستبافتههای گلیمی دو قوم نام برده، انگیزهای شد تا این نگاره از زوایای مختلفی همچون نقش، رنگ و فرم شناسایی، معرفی، طبقهبندی و سپس بررسی و تحلیل شود. لذا این مقاله در پی پاسخ دادن به سؤالات زیر است: مهمترین وجه اشتراک و افتراق نقشمایه طاووس در دستبافتههای دو قوم شاهسون و قشقایی کداماند؟ و تنوع فرمی این نقش در دستبافتههای کدام قوم بیشتر است؟ فرضیه مورد نظر حاکی از این نکته است که طاووس بافته شده در گلیمبافتههای قشقایی نسبت به دستبافتههای ایل شاهسون از تنوع فرمی و رنگی بیشتری برخوردار است. از مهمترین اهداف این تحقیق علاوه بر جمعآوری و طراحی انواع نگارههای طاووس در دستبافتههای دو قوم و نمایش آنها در جداول جداگانه، بررسی و تحلیل انواع آن و تأثیر و تأثرپذیریشان از یکدیگر بوده است. روش تحقیق در این پژوهش علاوه بر مطالعات میدانی (بهخصوص یافتن انواع نگارههای طاووس) و کتابخانهای، از نوع توصیفی- تحلیلی است. کاربرد نمادین برخی از نقشمایهها مانند ستاره هشتپر بافته شده بر بال طاووسها، همنشینی آن با نقشمایههای چخماق، شانه و بز در جهت تبیین پدیدههای جوی (بهویژه باران) از دورانهای پیش از تاریخ در ایران و بینالنهرین و طاووسهای دو سر شاخص ایل شاهسون که در اثر کوچ و سایر مراوداتها در گلیمهای قشقایی و ایلات عرب خمسه نظیر عرب جنی مشاهده میشود، از مهمترین یافتههای این پژوهش بهشمار میآید.</div>
<div style="text-align: justify;"> Peacock is one of the most prominent animal motifs which can be seen as abstract or geometric shapes in kilims woven by nomadic tribes, especially Shahsavan and Qashqai. The diversity of this motif in hand-woven kilims of these two tribes led the author to introduce, classify and then analyze it from different viewpoints such as color and shape. This paper tries to answer the question: What are the most important similarities and dissimilarities of peacock motifs woven by Qashqai and Shahsavan tribes? And which tribe shows more ethnic diversity? The hypothesis suggests that peacocks woven by Qashqai tribe enjoy more variety of form and color than those by Shahsavan tribe. The research method is field study (especially by finding of peacock motif) and library-based one, and this is of analytical-descriptive research. Two-heads peacocks of Shahsavan tribe which have been transferred to the kilims of Qashqai tribe and the Khamse Arab tribes such as Arab Jenni tribe via migration and other communications are seen as the most important findings of this study.</div>
طاووس, دستبافتههای گلیمی, فرم و رنگ, اقوام قشقایی, شاهسون
Peacock, Hand-woven kilim, Form, Color, Qashqai, Shahsavan.
7
20
http://goljaam.icsa.ir/browse.php?a_code=A-10-51-2&slc_lang=fa&sid=1
Afsaneh
Ghani
افسانه
قانی
10031947532846001119
10031947532846001119
Yes
Isfahan University of Arts
دانشگاه هنر اصفهان