Iranian Journal of hand woven carpet
نشریه علمی گلجام
goljaam
Art & Architecture
http://goljaam.icsa.ir
1
admin
2008-2738
2588-7351
10.18869/acadpub.goljaam
14
13
fa
jalali
1391
6
1
gregorian
2012
9
1
8
21
online
1
fulltext
fa
سرمقاله: پیش به سوی تحصیلات تکمیلی فرش
آموزش عمومی و آموزش عالی
فنی
Technical
<div style="text-align: justify;">همواره شنیدن اخبار خوب مسرت بخش است و انسان تمایل دارد که در تمام زندگی این اخبار به وی برسد. در این ایام، خبر پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد را میتوان یکی از این اخبار خوب قلمداد کرد که بخشی از اهالی جامعه فرش از شنیدن آن خوشحال شدند. در کنار شنیدن اخبار خوش، انتظار به ثمر نشستن فعالیتهای جوانان نیز دغدغه ای است که همواره ذهن همگان را مشغول داشته است. در این فرصت سعی بر این است که با نگاهی گذرا به روند شکل گیری این دوره آموزشی، این دغدغه مطرح شود که مبادا این همه تلاش و امیدواری به ثمر ننشیند. از آنجا که روند تدوین و تصویب این دوره مشابهت زیادی با دوره­های پیش داشته بنابراین این وضعیت را در ۴ پرده به مشاهده مینشینیم.<br>
<br>
<strong>پرده اول:</strong><br>
سال ۱۳۷۴ چندین گروه از خبرگان فرش در آموزش و پرورش، سازمان صنایع دستی و جهاد سازندگی به صورت موازی اما جدا از یکدیگر شروع به تدوین دوره­های آموزشی برای فرش دستباف در سطوح مختلف دیپلم، کاردانی و کارشناسی نمودند. خروجی جلسات این گروهها به صورت برنامه­های درسی نمود پیدا کرد و به صورت گسترده­ای پذیرش دانش­آموز و دانشجو در مدارس، مراکز آموزش عالی و دانشگاه­های کشور آغاز شد.<br>
در همان زمان عده قابل ملاحظه­ای از کارشناسان و خبرگان با طرح سؤالات مهم و اساسی نظیر چگونگی تأمین مدرس، امکانات آموزشی، کتاب و ... عکسالعملهای متفاوتی نشان دادند. برخی معتقد بودند که این کار باید کاملاً متوقف شود زیرا با خلأ جدی در تأمین پایه­های اصلی تعلیم و تعلم، به نظر ایشان این کار اتلاف وقت و سرمایه است. در مقابل برخی معتقد بودند که با راه­اندازی این دورهها به تدریج این موارد برطرف خواهد شد. در بین این دو نظر کاملاً متفاوت، افرادی نیز بودند که نظرات میانه داشتند.<br>
در هر صورت قطار آموزش عالی فرش با سعی و تلاش بسیار به راه افتاد و دانشجویان زیادی جذب این رشتهها شدند. از سال ۱۳۷۵ به بعد شاهد رشد کمی این دورهها در دانشگاه­های مختلف بودیم که با انگیزه­های متفاوتی به باشگاه آموزش هنری فرش میپیوستند. در این بین برخی دانشگاهها بودند که به کیفیت نیز پرداخته و در زمینه­های مختلف مدرس، کتاب و امکانات آموزشی اقدامات خوبی انجام دادند. البته تعداد این دانشگاهها در بین دانشگاههای دارای رشته فرش نسبتاً اندک محسوب میشود.<br>
مشتریان این آموزشها، یعنی دانشجویان و بازار فرش، عکسالعملهای متفاوتی نشان دادند. هرچند که شاید بتوان برآیند کلیه اتفاقات رخ داده در آموزش عالی فرش را مثبت ارزیابی نمود، لیکن توقعات دانشجویان مشتاق به رشته فرش بیش از این بوده و دودلی بازار فرش نیز بیشتر. در سالهای نخستین برگزاری این دورهها، مطالبات دانشجویان عمدتاً حول کیفیت آموزشی میچرخید در حالی که در سالهای بعد، این مطالبات به نگرانی دانشجویان و ناامیدی دانش­آموختگان از آینده شغلی گرایش پیدا کرد. هرچند که بدیهی است سیستم آموزش عالی تنها محملی برای انتقال دانش و مهارت به دانشجو به شمار میآید، ولی دانش­آموختگان و دانشجویان این رشته انتظار داشتند که با کسب یک مدرک دانشگاهی بتوانند با استقبال بخش خصوصی یا دولتی مواجه شوند و به راحتی یک شغل مناسب پیدا کنند، موضوعی که در عمل بجز موارد نسبتاً معدود اتفاق نیفتاد.<br>
در این بین آموزشهای علمی کاربردی که آموزش شاغلین یکی از اهداف اصلی آن بود نسبتاً موفقتر عمل کرد و میزان اشتغال دانش­آموختگان این سیستم آموزشی ملموستر از بقیه دانشگاهها بود. به منظور بررسی وضعیت اشتغال فارغالتحصیلان سمینارها و همایشهای متعددی برگزار شد و سعی شد که این موضوع ریشه­یابی شود. اکثر دلایل عدم موفقیت، یا بهتر بگوییم موفقیت کمتر این دورهها در هدایت دانشجویان به سمت بازار کار، به جهت گیری اشتباه در تدوین برنامه آموزشی، کمبود مدرس مناسب، کمبود منابع علمی، کمبود امکانات آزمایشگاهی و کارگاهی، عدم تناسب محیط آموزشی برای تربیت دانش­آموختگان مناسب برای ورود به بازار کار از یک طرف و از طرف دیگر دلایل موضع گرفتن بازار کار در مقابل دانش­آموختگان فرش، آماده نبودن شرایط جذب دانش­آموختگان در بازار کار، روند نزولی صادرات و تولید فرش دستباف و تأمین نشدن خواست بازار کار از دانش­آموختگان اعلام میشد.<br>
<br>
<strong>پرده دوم:</strong><br>
به مصداق از این ستون به آن ستون فرج است، یکی از مطالبات دانشجویان از مسئولین امر راه­اندازی دوره­های تحصیلات تکمیلی بود. هرچند که راه­اندازی دوره­های آموزش عالی مخالفانی داشت، لیکن مخالفان ورود به تحصیلات تکمیلی بیشتر و جدیتر از آنها بود. تعداد زیادی از موافقان دوره­های کاردانی و کارشناسی، با ورود فرش به سطح کارشناسی ارشد مخالف بودند. از سوی دیگر تعداد قابل توجهی دانش­آموخته فرش در جامعه حضور داشتند که نیاز اجتماعی ایشان برای ادامه تحصیل فشار زیادی به مجموعه دستاندرکار فرش وارد میکرد. در کنار این دانش­آموختگان نیز کارشناسانی بودند که به دلایل کارشناسی مختلفی با این امر موافقت داشتند.<br>
موافقان تحصیلات تکمیلی به نیاز دوره­های آموزش عالی به مدرس، نیاز جامعه علمی فرش برای تربیت محقق، نیاز دانش­آموزان و دانشجویان به مؤلفین کتاب و مقاله در زمینه فرش اشاره داشتند. سوابق تولید علم در زمینه فرش نشان میدهد که در طول سالیان زیادی که تحقیق در زمینه فرش از سوی غربیها آغاز شد نزدیک به یک هزار عنوان کتاب و چندین عنوان فصلنامه به زبان غیر فارسی تولید و منتشر شده است. در حالی که در ایران کمتر از دویست کتاب در زمینه فرش تولید شده بود و از این تعداد حدود ۱۵ درصد آن کتب تحقیقی و دست اول و مابقی کتب تکراری و بعضاً ضعیف بوده است. در زمینه مجلات هم تقریباً تمامی مجلاتی که منتشر میشدهاند به دلیل فقر مالی و یا فقر منبع و مؤلف متوقف شدند. فصلنامه گلجام، از جمله معدود مجلاتی است که به صورت کاملاً علمی و با انجام مراحل داوری دقیق بر روی مقالات ارسالی موفق به انتشار بیست و یکمین شماره خود میشود. به این دلیل تربیت دانشجویان در مقطع تحصیلات تکمیلی میتواند به عنوان تربیت اشخاصی که در زمینه تولید علم اقدام خواهند کرد جایگاه ایران را در جهان ارتقا دهند.<br>
از سوی دیگر، عده ای از موافقین تحصیلات تکمیلی با اشاره به ضعفها و کاستیهای موجود در بازار فرش معتقد بودند که راه اندازی این دورهها میتواند فکر جدیدی به مجموعه بازار فرش ایران تزریق نماید و جای کار برای سایر دانش­آموختگان بازتر شود. با ورود دانش­آموختگان تحصیلات تکمیلی در برخی شاخههایی که به شدت احساس ضعف میشود میتوان گامهای اساسی برای رفع معضلات فرش کشور برداشت. این شاخهها عبارتند از تولید فرش، طراحی، رنگرزی و بازاریابی و حضور در بازارهای جهانی.<br>
مخالفین تحصیلات تکمیلی نیز به نوبه خود از جنبه آموزشی و بازار کار مخالفت خود را بیان میداشتند. به اعتقاد این افراد، همانگونه که در ۱۵ سال گذشته که آموزش عالی فرش راه­اندازی شد و در زمینه تأمین استاد و کتاب درسی قدم جدی برداشته نشد اطمینانی برای اینکه برای دوره­های تحصیلات تکمیلی این معضل- که اتفاقاً بزرگتر مینماید- به وجود نیاید نیست، بلکه برعکس میتوان با اطمینان گفت که این دورهها با کمبود استاد مواجه شده و موجب سردرگمی بیشتر دانشجویان شود. برخی اظهار میداشتند که آیا قرار است دوره های کارشناسی ارشد یک طراح را طراحتر کند یا یک رنگرز را رنگرزتر کند، یا به عبارت دیگر قرار است در این دوره چه چیزی به دانشجو آموخته شود که در دوره های پیش به وی ارائه نشده است. همچنین بدبینی این عده به بازار کار که از تجربه قبلی سرچشمه میگیرد اعلام میکند که دانش­آموختگان این رشته چه تضمینی دارند که بازار کار از آنها استقبال کند. این دسته از دانش­آموختگان احتمالاً مشکلات بیشتری در ورود به بازار نسبت به کاردانها و کارشناسها خواهند داشت.<br>
در هر صورت همانند گذشته، کارشناسانی بودند که با واقع بینی بیشتر بین این دو دیدگاه کاملاً متفاوت دیدگاه­های میانه را مطرح میکردند و معتقد بودند که با برنامه­ریزی بهتر از دوره­های قبل میتوان مشکلات کمتری ایجاد نمود و به این ترتیب به تدریج ایده راه­اندازی دوره­های تحصیلات تکمیلی فرش در میان مسئولین مقبولیت بیشتری پیدا کرد.<br>
<br>
<strong>پرده سوم:</strong><br>
از سوی دانشگاههای مختلف مانند کاشان، هنر تهران، هنر اصفهان، تبریز و شاید دانشگاههای دیگر تحرکاتی در زمینه تدوین دوره کارشناسی ارشد فرش آغاز شد. با شروع این اقدامات پراکنده و نداشتن موضع روشن و مشخص از سوی مسئولین وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای سامان دادن به این حرکت، مشخص شد که موافقین و افراد میانه زیادی به سامان یافتن موضوع خوش بین بودند. جلسات پراکنده­ای که در طول چند سال برگزار شد بالاخره منتج به نتیجه شد و برنامه درسی پیشنهادی دانشگاه کاشان تهیه و به وزارت عتف عرضه شد. در اینجا قابلیتهای شخصی مجموعه کارشناسان و مدیران دانشگاه کاشان نقش اساسی در هماهنگی تدوین دوره و کسب موافقت از مسئولین فرش کشور و مسئولین آموزش عالی برای تصویب این دوره داشت. دفتر برنامه­ریزی آموزش عالی وزارت که نقش اساسی در هدایت و هماهنگی تدوین برنامه­های آموزشی دارد نتوانست به درستی از عهده این مهم برآید و تشتت حاصل از برنامه های موجود از نقایص این کار به شمار میآید.<br>
در سال ۱۳۹۰ و پس از آن که با تلاش انجمن علمی فرش و تعدادی از دانشگاهها، نظر موافق وزارت عتف بر لزوم راه­اندازی دوره­های تحصیلات تکمیلی فرش جلب شد برنامه درسی تهیه شده توسط دانشگاه کاشان برای بررسی در اختیار گروهی که به پیشنهاد انجمن علمی فرش معرفی شده بود قرار گرفت. امید میرفت که علیرغم سستیهایی که قبلاً در کار دفتر برنامه ریزی آموزش عالی مشاهده شده بود، این بار پذیرفتهاند که کار باید با هماهنگی و به صورت اصولی انجام شود. طی یک ماه بررسی، اشکالاتی که در برنامه ارائه شده وجود داشت مشخص و قرار شد که اصلاحات برنامه توسط اعضای گروه که نمایندگانی از دانشگاههای مختلف بودند به دفتر برنامه­ریزی آموزش عالی ارائه شود. متأسفانه با پدیده نادر مدیریت این دفتر، برنامه ارائه شده بدون اینکه اجازه استمرار بررسی در این گروه داشته باشد و یا حتی در گروه هنر وزارت عتف مطرح شود، صرفاً با این ادعا که رئیس دانشگاه کاشان مدافع این برنامه است، توسط مدیر دفتر و با مسئولیت شخص ایشان (این جمله از ایشان است) به شورای برنامه­ریزی درسی ارائه و به تصویب رسید. هرچند که این موضوع مورد اعتراض این انجمن (و احتمالاً گروه هنر وزارت عتف) قرار گرفت ولی پاسخ مدیرکل محترم دفتر این بود که این اعتراضات برای ایشان ارزشی ندارد (این جمله هم قریب به مضمون از ایشان است).<br>
<br>
<strong>پرده چهارم:</strong><br>
در مهر سال ۱۳۹۰ بر اساس مجوز وزارت عتف، نخستین گروه دانشجویان کارشناسی ارشد فرش در دانشگاه تبریز پذیرفته شدند و مشغول به تحصیل. از آنجا که برنامه درسی به مهر شورای برنامه­ریزی درسی وزارت عتف ممهور نشده بود بنابراین برای تحصیل دانشجویان این مقطع به صورتی که بعدها برای آنها مشکلی پیش نیاید با تدبیر مسئولین دانشگاه هنر اسلامی تبریز سرفصلهایی که قرار بود متعاقباً به صورت رسمی ابلاغ شود به دانشجویان ارائه شد. در سال ۱۳۹۱ با تغییراتی برنامه مصوب شده در شورای برنامه­ریزی درسی مجدداً مصوب شد و به مهر این شورا ممهور شد. قطعاً استادان، مدیران گروههای فرش و دانشجویان با کم و کاستیهای برنامه ابلاغ شده به خوبی آشنایی پیدا کردهاند.<br>
<br>
<strong>کلام آخر:</strong><br>
در اینجا قصد نقد این برنامه نیست، ولی مشخص است که پرده آخر به پرده اول وصل میشود و این دور درجا زدن در آموزش عالی مشخص نیست که چه زمانی قرار است خاتمه یابد. هنوز راهبرد کلان وزارت عتف برای این دوره مشخص نیست، هنوز استادان برای ارائه این دورهها به خوبی تجهیز نشدهاند، هنوز منابع علمی کافی در دسترس دانشجویان این مقطع نیست، هنوز دانشگاهها برای ارائه این دوره به اندازه کافی تجهیز نشدهاند، هنوز بازار برای ورود دانش آموختگان این مقطع آمادگی ندارد و هنوز های زیادی که از قبل میدانستیم و میگفتیم ولی گوش شنوایی وجود نداشت.<br>
آیا اکنون که این دورهها به لطف خدا راه افتاده است وظیفه استادان و دانشجویان و مدیران گروه فرش مانند سابق است؟ به نظر می­رسد که این بار باید برخورد دیگری داشت و راه اندازی این دوره را باید به فال نیک گرفت و از فرصت به وجود آمده حداکثر بهره را گرفت. باید تلاش کنیم تا نقاط ضعف را برطرف کنیم. استادان با تعمق بیشتر در سرفصل دروس و آمادگی بهتر، مطالب جدیدی که نیاز دانشجویان است را استخراج کرده و ارائه نمایند و همچنین در تألیف کتب علمی و درسی مورد نیاز تلاش نمایند. دانشجویان با علم و آگاهی یافتن از وضعیت موجود آستین همت بالا زده و خود برای شناسایی و کمک به رفع کمبودها اقدام کنند. مدیران گروه فرش با ایجاد ارتباط با مسئولین فرش و آموزش عالی زمینه­های برطرف کردن مشکلات بیرونی دانشگاه را فراهم نمایند. دست آخر این که مسئولین فرش و آموزش عالی سعی نمایند که بجای ارائه آمار عملکرد فعالیت خود، هزینه های مالی و انسانی فراوانی که برای تربیت این دانشجویان صورت میگیرد به درستی راهبری شود و گرهی از گره مشکلات فرش کشور را باز کند.</div>
رشته فرش, تحصیلات تکمیلی فرش, کارشناسی ارشد فرش
1
8
http://goljaam.icsa.ir/browse.php?a_code=A-10-30-8&slc_lang=fa&sid=1
سیدجلال الدین
بصام
10031947532846001325
10031947532846001325
Yes
موسسه آموزش عالی علمی کاربردی جهاد کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
fa
چالش فنآوری در فرش دستباف
Technology as a Challenge for Hand-woven Carpet
بافت و مرمت
علمی - پژوهشي
Research
<div style="text-align: justify;">فرش دستباف یک محصول مهم تولیدی ایران است که عمدتاً با هدف صادرات تولید میشود و بهدلیل جنبههای فوقالعاده قوی هنری، علاقمندان زیادی در سطح جهان بهخصوص در کشورهای غربی دارد. مؤلفههای هنری با آمیختهای از فرهنگ، آداب، رسوم، مذهب و معماری ایرانی-اسلامی همراه با تنوع بالا در طرحها و نقوش و رنگها، فرش دستباف ایرانی را از یک کفپوش ساده و تجاری کاملاً متمایز کرده و نام و نشان تجاری باارزشی در اذهان حک کرده است. این محصول همانند سایر تولیدات در بستر زمان و برای پاسخگویی بهنیاز تولیدکنندگان از فنآوری بهره میبرد. اگرچه ضریب نفوذ فنآوری در فرش با کندی قابل محسوسی رشد میکند. موضوع این نوشتار پیرامون استفاده از فنآوری در مرحله بافت از زنجیره تأمین است که با اختلاف نظر زیاد همراه بوده است. در سایر حلقههای زنجیره تأمین از جمله ریسندگی، چلهکشی، رنگرزی، طراحی و نقاشی، پرداخت، تبلیغات، بازاریابی، فروش و صادرات با حساسیتهای متفاوتی از فنآوری استفاده میشود. در این مقاله سعی میشود با موشکافی ابعاد موضوع و با استفاده از نظرات خبرگان بهویژه دستاندرکاران تشکلهای تولیدی و صادراتی و دانشگاهی داخلی و خارجی (اتحادیه واردکنندگان فرش دستباف ایرانی در اروپا) و معاونت فنآوری ریاست جمهوری با انجام جلسات متعدد در وزارت بازرگانی سابق و مرکز ملی فرش، اثر استفاده از دستگاههای مکانیکی بافت بهجای بافندگان مورد بررسی قرار گیرد. بدیهی است بهدلیل تفاوت دیدگاهها در این ارتباط، نگارنده با استفاده از مباحث مطرح شده در نهایت خود بهجمعبندی میپردازد. </div>
<div style="text-align: justify;"> Hand-woven carpet is among the most important manufacturing product of Iran that is produced mainly for export, and due to its exceptionally strong and artistic aspects, it is very popular around the world, especially in Western countries. The artistic components mixed with culture, customs, traditions, religion and architecture of Iran combined with a high diversity of designs and motifs, patterns and colors, have made Persian carpets not commercial flooring but a valuable brand. For this product, like other products, different technologies are used during the time to meet the manufacturers' needs, although the penetration of technology in carpet is significantly slow. The topic of this paper is the use of technology for weaving in the context of the supply chain that is associated with much controversy. In other segments of the supply chain, including spinning, dyeing, design and painting, payment, promotion, marketing, sale and export, the technology is used with different sensitivities. Here, different view regarding the use of technology in weaving phase of the supply chain has been evaluated. Obviously, due to differences of opinion in this regard, the author finally proposes his recommendation</div>
فنآوری, فرش دستباف, قالیباف, بافنده
Technology, Hand-woven Carpet, Carpet-weaver
9
16
http://goljaam.icsa.ir/browse.php?a_code=A-10-1-87&slc_lang=fa&sid=1
Feisal
Mardasi
فیصل
مرداسی
10031947532846001426
10031947532846001426
Yes
مرکز ملی فرش ایران
fa
طبقهبندی و بررسی روند تغییرات طرح قابقابی در قالیهای روستایی چهارمحال و بختیاری
Classification and Study of the Changes of Qabqabi Design Pattern in Rural Rugs of Chaharmahal and Bakhtiari Province
طرح و نقشه
علمی - پژوهشي
Research
<div style="text-align: justify;">قالیهای منطقۀ چهارمحال و بختیاری تنوع بسیاری از نظر طرح و رنگ دارند. یکی از مطرحترین این طرحها، طرح قابی بوده که خود دارای انواع مختلفی است. طرحهای قابی به دو شکل خشتی و قابقابی ارائه میشوند. در این بررسی سعی بر آن خواهد بود تا طرح قابقابی و انواع آن در قالیهای روستایی منطقه بررسی شده و پس از طبقهبندی آنها، اجزای تشکیل دهنده طرح قابقابی و سیر تحول آن مورد بررسی قرار گیرد. انواع طرحهای قابقابی در منطقه عبارتند از: قابی ساده، قابی حقهای (سرو کاج)، قابی حسنخانی ، قاب پاپیونی، قاب سماوری و قابی گلفرنگ. سؤالات مطرح شده در این بررسی عبارتند از: طرح قابی از چه زمانی در منطقه بهکار گرفته شد؟ انواع طرحهای قابی در منطقه کدامند؟ تفاوتهای موجود در نگارههای پرکننده، ساختار و اتصالات قاب در مکانهای مختلف استان چهارمحال و بختیاری کدامند؟ سیر تحول آنها در گذر زمان به چه شکل بوده است؟ و متنوعترین نمونهها به کدام منطقه اختصاص دارد؟ همچنین سعی بر آن خواهد بود تا با روش کتابخانهای و میدانی به طبقهبندی و بررسی قالیهای قابقابی در منطقه پرداخته شود. بهاین منظور شکل قاب، تزیینات جدارهها، بستهای ارتباط دهندۀ بین قابها، رنگبندی و چیدمان رنگی قابها، تزیینات درون قاب و چگونگی توزیع قابها در فرشهای قابقابی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.</div>
<div style="text-align: justify;"> Rugs in Chaharmahal va Bakhtiari have a great variety of design patterns and colors. One of these patterns is the "frame" design pattern that has its own variations. Frame design patterns are created in two ways: brick and Qabqabi. This paper will try to study the Qabqabi design pattern and its variants in rural area rug and its evolution. Variations of Qabqabi design pattern include simple frame, ring frame (cypress pine), Hassan Khani frame, bow frame, samovar frame and rose frame. The research questions include: When the frame design pattern was used for the first time in the area? What are the types of frame design patterns? What are the differences of filling motifs, structures and frame connections in different part of the province? How their evolution has been accomplished? The most diverse samples belong to which area? It has been also tried to use library-based and field study methods for classification and analysis of Qabqabi carpets of the area. For this purpose, the form of the frame, decorations of walls, connections, coloring of the frames, decorations within the frames within frames and the distribution of frames will also be examined.</div>
طرح قابی, قالیهای روستایی چهارمحال و بختیاری, شکل و ساختار, تزیینات, تغییر و تحول.
Frame design pattern, Chaharmahal va Bakhtiari rural rugs, From and Structure, Decorating, Change and Evolution.
17
32
http://goljaam.icsa.ir/browse.php?a_code=A-10-256-5&slc_lang=fa&sid=1
Peyvand
Tofighi
پیوند
توفیقی
10031947532846001424
10031947532846001424
Yes
Faculty member for Sharekord University
دانشگاه شهرکرد
Mohammad Ali
Espanani
محمد علی
اسپنانی
10031947532846001425
10031947532846001425
No
Faculty member for Sharekord University
دانشگاه شهرکرد
fa
نقشمایه «پرنده» در فرش «طرح خشتی» چهارمحال و بختیاری
"Bird" Motif in "Kheshti" Design Pattern Carpets of Chaharmahal and Bakhtiari
طرح و نقشه
علمی - پژوهشي
Research
<div style="text-align: justify;">نقش پرنده همواره از جایگاه مهمی در آثار ادبی، تاریخی و هنری ایران برخوردار بوده است. پرندگان، در پهنه هنرهای این سرزمین و از جمله هنر صناعی فرش، به اشکال گوناگون نمایش داده شدهاند. نقشمایه پرنده چه بهصورت تجریدی و یا طبیعتگرایانه در فرشهای تمام مناطق ایران حضور یافته است. در این نوشتار، ابتدا به جایگاه پرنده در ادبیات و هنر ایران پرداخته شده و سپس مفاهیم پرنده و حضور آن در فرش خشتی چهارمحال و بختیاری بررسی گردیده است. این مقاله یک پژوهش توصیفی است که برای جمعآوری اطلاعات نظری از روش کتابخانهای و اسنادی– تاریخی، منابع مکتوب و تصاویر بهره گرفته شده است. در طی آن با ارائه تصاویری از نقشمایه پرنده بر فرش خشتی چهارمحال و بختیاری، به بررسی محتوایی و تصویری آن بر این فرشها پرداخته شده است. </div>
<div style="text-align: justify;"> Bird motif has always had an important place in Iranian artworks. Various patterns of birds have been presented in all types of Persian art like carpets. Bird motifs, both in abstract and naturalistic forms, can be found in Iranian carpet design. This paper, after studying the role of bird motif in Iran's art and literature, introduced the formal and conceptual aspects of the motif in "Kheshti" design pattern. For this purpose, some images of Kheshti carpets of Chaharmahal and Bakhtiari have been illustrated. This is a descriptive research and data collection has been accomplished using library-based studies, written literature and images</div>
نقشمایه, فرش, پرنده, طرح خشتی, چهارمحال و بختیاری
Motif, Carpet, Bird, Kheshti design pattern, Chaharmahal and Bakhtiari
33
44
http://goljaam.icsa.ir/browse.php?a_code=A-10-616-10&slc_lang=fa&sid=1
neda
fakhr
ندا
فخر
10031947532846001421
10031947532846001421
Yes
Payame Noor University, Lecturer, Islamic Azad University, Najafabad Branch
دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجفآباد
Amir Hossein
Chitsazian
امیرحسین
چیت سازیان
10031947532846001422
10031947532846001422
No
Architecture and Arts School, Kashan University
دانشگاه کاشان
Elyas
Saffaran
الیاس
صفاران
10031947532846001423
10031947532846001423
No
Payame Noor University
گروه هنر دانشگاه پیامنور
fa
مطالعه نقوش دستبافته های خراسان شمالی و استفاده از آنها در طراحی نشانه
Studying Graphic Capacities of Northern Khorasan Hand-weavings' Designs
طرح و نقشه
علمی - پژوهشي
Research
<div style="text-align: justify;">طراحی نشانه، از مباحث پایهای و علمی هنر گرافیک است که بنا به ویژگیهای ذاتی خود، ارتباط وسیعی با دیگر بخشهای هنر گرافیک برقرار میکند. از جمله مشخصترین این ویژگیها، رابطه آنی و دیداری این نشانهها با مخاطب است که در پس نشانههای زیبا و جذاب، همزمان باطنهای معنوی و دقیقی را به مخاطب ارائه میکند. فرش ایرانی یکی از بهترین دلایل ماندگاری خود را مرهون رمز و رازهای نهفته در نقوشی است که با بیانی شیوا، فرهنگها، سنتها، شادیها و آلام مردمی که خالق آن هستند را به تصویر میکشد. دستبافتههای ایرانی و نقوش بهکار رفته در آنها در هر نقطه از کشورمان متنوع و قابل تعمق بوده و ابعاد تازهای از هنر غنی، دیرینه و پر از اسرار این سرزمین کهن را میگشاید؛ بهخصوص نقوش بهکار رفته در دستبافتههای منطقه خراسان شمالی که از غنای خاصی برخوردار است. بدیهی است این خصوصیات برای طراح گرافیک این امکان را فراهم میآورد تا با استفاده از نقشمایههای نمادین بهکار رفته در این دستبافتهها، ارتباط معناداری را در قالب هنری پرمخاطب که نظیر یک رسانه چند سویه عمل میکند، به منصه ظهور برسانند. تحقیق حاضر از نوع کاربردی بوده و سعی شده تا با توجه به ویژگیهای معنوی و درونی دستبافتههای خراسان شمالی امکان طراحی نشانه از میان نقوش بررسی شود.</div>
<div style="text-align: justify;"> Logo designing is one of basic and scientific topics of graphics which interconnects to other parts of graphics by its own intrinsic characteristics. Instant and visual relationship of these logos with addressees conveys their spiritual and concise interior behind attractive exterior. Mysteries hidden in Persian carpet make it last and eloquently depict the cultures, traditions, cheers and tribulations of people who created it. Iranian hand-weavings and designs applied to them are various and ponderable from region to region and add to rich, mysterious and ancient art of this land; especially designs applied to Northern Khorasan weavings, which are rich. It is obvious that these characteristics provide graphic designer with the formation of a meaningful connection in the form of a favored art, like a multi-directed medium, by using symbolic motifs. The above research is of applied one, in which the possibility of logo designing inspired by carpet designs, regarding spiritual and intrinsic characteristics of Northern Khorasan weavings, is studied.</div>
طراحی گرافیکی, نقشمایه, دستبافتههای سنتی, خراسان شمالی, نشانه
Graphic Capacities, motif, Logo, Northern Khorasan Hand-weavings
45
64
http://goljaam.icsa.ir/browse.php?a_code=A-10-267-2&slc_lang=fa&sid=1
Daryoush
Kazempoor
داریوش
کاظم پور
10031947532846001546
10031947532846001546
Yes
Guest Lecturer of Art and Architecture Faculty, Shahed University
دانشگاه سوره
Mohsen
Soleimani
محسن
سلیمانی
10031947532846001547
10031947532846001547
No
Soureh University
دانشگاه سوره
fa
مطالعه سیر تحول فرشهای جنگ در افغانستان
The Study of the Evolution of the War Rugs in Afghanistan
طرح و نقشه
علمی - پژوهشي
Research
<div style="text-align: justify;"> از پیامدهای جنگ طولانی در افغانستان ظهور بافتهای بهنام «فرش جنگ» است. در این مقاله سیر تحول فرش جنگ افغانستان با روش توصیفی- تحلیلی مورد مطالعه قرار گرفته و دادههای تحقیق بهصورت کتابخانهای و مشاهدهای گردآوری شده است. نتایج تحقیق نشان داد که فرش جنگ افغانستان از آغاز پیدایش تاکنون به سه نسل متفاوت قابل تقسیم است. در نسل اول فرش جنگ که به دوره جنگ شوروی با مجاهدین افغان باز میگردد، هنوز تداوم سنت فرشبافی افغانستان مشاهده میشود. اما از حدود ۱۹۹۰ تا به امروز نقشمایههای سنتی جلوه کمتری در این فرش داشته است. در نسل دوم فرشهای جنگ که اغلب توسط پناهندگان افغان بافته شده است، بهتدریج تصویر سلاحها و ادوات نظامی در کنار نقوش سنتی بافته شده و در نهایت سهم بیشتری از فضای فرش را به خود اختصاص میدهند. نسل سوم فرش جنگ که طرح و نقش آن حوادث یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ در آمریکا و عواقب آن را نمایش میدهد، جلوهای بهشدت سیاسی بهخود میگیرد و در مقابل با کاهش کیفیت مواجه میگردد. </div>
<div style="text-align: justify;"> One of the outcomes of the long wars in Afghanistan is the emergence of "war rugs". In this paper, the evolution of the war rugs in Afghanistan has been studied using a descriptive-analytical method and the data has been collected using field study and library-based research. The results of the research indicated that from the beginning to the present time, the war rugs in Afghanistan could be categorized into three distinguished generations. In the first generation of the war rugs, which is related to the time of Mujahidin-Soviet war, we still observe continuance of the Afghan rugs conventions. However, from 1990s onward, the traditional motifs are not commonly displayed in these rugs. In the second generation of the war rugs, often woven by Afghan refugees in Pakistan, gradually the motifs of weapons and military equipment along with the traditional motifs became dominant, whereas, the larger portion of the spaces of the rugs was allocated to the military motifs. Finally, the third generation of the war rugs displayed the patterns and motifs of the events of September 11, 2001 in the United States and their consequences. This generation includes the designs and motifs with the intense political manifestations followed by deterioration of quality for the war rugs.</div>
فرش جنگ, افغانستان, پناهندگان افغانی
War rugs, Afghanistan, Afghan refugees
65
76
http://goljaam.icsa.ir/browse.php?a_code=A-10-700-3&slc_lang=fa&sid=1
Hesam
Keshavarz
حسام
کشاورز
10031947532846001647
10031947532846001647
Yes
School of Art, Shahed University
دانشکده هنر، دانشگاه شاهد
Mohsen
Marasi
محسن
مراثی
10031947532846001648
10031947532846001648
No
School of Art, Shahed University
دانشکده هنر، دانشگاه شاهد
fa
مطالعه تطبیقی نقوش فرش سده نخست عصر صفوی با نگارگری همان دوره موردکاوی: مقایسه تطبیقی دو قالی
A Comparative Study of Motifs of the First-century Carpets of the Safavid Era with the Painting in the Same Period Case Study: Comparison of two Certain Carpets
طرح و نقشه
علمی - پژوهشي
Research
<div style="text-align: justify;">یکی از دورههای شکوفایی صنعت قالی ایران و گسترش بازرگانی آن به عصر صفوی و بهخصوص قرنهای دهم و یازدهم هجری قمری مربوط میشود. توجه بیشتر حکومت به مقوله هنر و هنرمندان و گسترش امکانات از یکسو، و توجه و رغبت سایر استادان هنر از جمله تذهیبکاران و نگارگران به طراحیهای زیبا و دقیق قالی در کنار پیشرفت صنعت رنگرزی از سوی دیگر، باعث شد که قالیبافی در آن زمان در زمینه هنر و صنعت، مقامی ویژه پیدا کند. حال سؤال اصلی پژوهش این است که طراحان قالی ایران در مناطق جغرافیایی مختلف و در زمانهای گوناگون و در بافتههای متنوع چه کسانی بودند؟ و منبع اصلی الهام هنرمندان قالی در طراحی آن دوره چه بوده است؟ فرضیه اصلی این است که نگارگران بزرگ برخی از قالیهای عصر صفوی را طراحی میکردند. با توجه به گستره موضوع، در این مقاله به روش تطبیقی دو نمونه از قالیهایی که از آن دوره باقی ماندهاند با نگارههای همان دوره مورد مطالعه گرفت. با بررسی آثار هنری بهجا مانده از آن دوره، مشاهده میشود که اکثر هنرها، از جمله هنرهای سنتی و معماری، با یکدیگر قرابت نزدیکی داشتند که نشاندهنده مدیریت هنری واحد در نظام فرهنگی آن عصر بود و این مسئولیت بهعهده نگارگران و معماران برجسته نهاده شده بود. توجه به مطابقت نگارهها با نقشمایههای قالی در همان دوره نشان میدهد به احتمال زیاد نگارگران بزرگی از جمله کمالالدین بهزاد، آقامیرک اصفهانی و سلطانمحمد عراقی و... در طراحی برخی از این قالیها دست داشتهاند و قالیهای نفیسی برای دربار صفوی مستقیماً زیر نظر این استادان بافته شده است. و از طرف دیگر با تربیت طراحان قالی که این طراحان ادامه دهنده شیوه استادان خود بودند، بهنوعی تأثیر غیرمستقیمی بر تحول نقشمایههای قالی در عرصه تولید و صادرات داشتهاند. بهطوری که طراحان قالی در مراکز تولیدی از آثار و طراحیهای این استادان الهام میگرفتند.</div>
<div style="text-align: justify;">One of the prosperous periods of Persian commercial carpet industry is the Safavid era especially the 10th and 11th centuries (A.H.). Governments’ attention to arts and artists and expanding the facilities on the one hand, and willingness of other artists such as illumination artists and Persian painters’ to beautiful designs for carpets, along with the progress of the dyeing industry, provided carpet weaving with a special place in the field of art and industry. The main question of the present study is: Who were the carpet designers at different geographical locations and in different times for various woven products? The main hypothesis in this paper is that in Safavid era, some of carpets were designed by famous Persian paintings artists. For this purpose, a comparative method has been used for comparing two survived carpet samples with the paintings of that era. It can be seen that the most of the arts, including traditional arts and architecture, were closely related at that era which indicate the existence of a unified artistic management in the cultural system of that period, and such responsibility was undertaken by the prominent painters and architects. The comparison of motifs of paintings and carpet may indicate that some of the carpets have been designed by some great painters such as Kamal al-Din Behzad and Aghamirak Isfahani and Soltan Mohammad Iraqi, etc and there are some valuable carpets woven directly under the supervision of these masters. On the other hand, some carpet designers were trained who followed their masters and this indirectly influenced the development of carpet motifs, so that the carpet designers were mostly inspired by these masters in manufacturing workshops.</div>
قالی, نگارگری ایرانی, نقشمایههای حیوانی, نقشمایههای گیاهی, آقامیرک اصفهانی, سلطانمحمد عراقی, عصر صفوی
Rug, Persian painting, Animal motifs, Herbal motifs, Safavid era
77
97
http://goljaam.icsa.ir/browse.php?a_code=A-10-607-2&slc_lang=fa&sid=1
Samad
Najarpour Jabbari
صمد
نجارپور جباری
10031947532846001429
10031947532846001429
Yes
Shahed University
دانشگاه شاهد
Ahmed
Nadalian
احمد
نادعلیان
10031947532846001430
10031947532846001430
No
Shahed University
دانشگاه شاهد
Habibollah
Ayatollahi
حبیب اله
آیت اللهی
10031947532846001431
10031947532846001431
No
Shahed University
دانشگاه شاهد
Mehdi
Pourrezaiean
مهدی
پوررضائیان
10031947532846001432
10031947532846001432
No
Shahed University
دانشگاه شاهد
Asghar
Kafshchian Moghadam
اصغر
کفشچیان مقدم
10031947532846001433
10031947532846001433
No
University of Tehran
دانشگاه تهران